TG in Argentinië: het ware verhaal

Nu de stofwolken zijn opgetrokken, kunnen we eens rustig terugkijken op het geruchtmakende bezoek dat het tv-trio onlangs aan Argentinië bracht. Wat is er nu werkelijk gebeurd? TopGear TV-baas Andy Wilman vertelt.

'Als je TopGear volgt, op welke manier dan ook, zal de media-hausse die volgde op ons bezoek aan Patagonië je niet zijn ontgaan. Dit is waarschijnlijk de saaiste openingszin die ik ooit geschreven heb, maar het is nu even geen tijd voor leut en luchtigheid. 

Zo'n beetje de voltallige pers heeft ons ervan beschuldigd de opnames welbewust te zijn gestart met een auto die een kentekenplaat droeg met een nogal dubbelzinnige verwijzing naar de Falkland-oorlog: H982 FKL om precies te zijn. En dus was het 'eigen schuld dikke bult' toen we onder een regen van stenen Ushuaia uitgejaagd werden, een plaats waar bittere gevoelens over de Falkland-oorlog nog springlevend zijn.

Maar: we hebben die kentekenplaat er niet expres op gezet. Jeremy heeft dat al geschreven, James en Richard hebben het al op de radio verteld. Het zal de kranten helaas worst wezen, omdat onze schuld voor hen nu eenmaal stukken interessanter is dan onze onschuld. Maar voor ons vieren en het hele TG-team is het echter wel degelijk belangrijk wat ons publiek van ons vindt. 

Ik heb aardig wat opmerkingen gelezen van kijkers die er al net zo van overtuigd waren dat we die plaat expres hadden gemonteerd, en dat kan ik begrijpen. We maken nu eenmaal een tv-programma dat er een handje van heeft zichzelf door z'n capriolen in de nesten te werken; dat maakt ons niet direct geloofwaardiger als ons, zoals nu, geen blaam treft. Ik kan me er ook heus iets bij voorstellen als mensen ervan uitgaan dat dit precies ons soort geintjes is: lollige nummerplaat, paar lokale boertjes pesten, niets aan de hand.

De waarheid is anders: wij zouden dit soort geintjes nou juist nooit uithalen. Wij zouden nooit een grap bedenken rond soldaten en gewapende conflicten. Iedereen die TopGear kent, weet hoe veel de show en de presentatoren doen voor Help for Heroes (een Britse liefdadigheidsorganisatie voor hulp aan gewonde soldaten – red.), en in onze ogen zijn soldaten soldaten, ongeacht het uniform dat ze dragen.

Ten tweede: we gingen op reis om een twee uur durende Kerstspecial te maken – de belangrijkste aflevering van het jaar. Zouden we zo'n mega-onderneming ophangen aan een flauwe kentekengrap? Want dat is, als je erover nadenkt, precies wat we dan zouden hebben gedaan. 

Dan hadden we het hele team bij elkaar moeten roepen en gezegd moeten hebben: 'Het dondert niet wat voor auto's er meegaan, als er maar een tussen zit met 982 en FKL in het kenteken.' Het kenteken van de Porsche was zijn originele kenteken, weet je nog, niet een dat wij hadden verzonnen. 

Dan hadden onze researchers met de DVLA (de Britse RDW) moeten bellen om te kijken of zo'n auto bestond, en dan had de DVLA gezegd: 'Ja, er is zo'n kenteken, op een Porsche 928.' Dan hadden we gevraagd wie de eigenaar was, wat de DVLA op basis van privacywetgeving geweigerd zou hebben te vertellen. Laten we zeggen dat we toch hebben doorgezet en, waarschijnlijk langs illegale wegen, aan het adres van de eigenaar zijn gekomen. Wat dan? Dan moesten we bij hem aanbellen en hem zo ver zien te krijgen dat hij de auto aan ons verkocht. En dat allemaal vanwege een stomme grap met een kentekenplaat? Dat gelooft toch geen hond..? 

Dus, laten we zeggen dat we in ieder geval wisten wat voor auto's we wilden: sportauto's met een V8. En dan zouden we tegen het researchteam zeggen: 'Zorg er wel voor dat die Porsche een nummerplaat heeft met die cijfer- en lettercombinatie.' Tuurlijk. Weet je hoe veel 928 GT's er te koop waren toen wij gingen zoeken? Twee, drie hooguit. De kans dat één van die auto's zo'n soort kenteken heeft: 1 op een ziljard.

Ik legde dit allemaal uit aan één van de journalisten van een grote Britse krant, en hij kwam met een goede vraag: 'Als die platen dan niet expres waren, waarom hadden jullie het dan niet in de gaten en hebben jullie er niets aan gedaan voordat jullie uit Engeland vertrokken?' Goed punt – we zijn nu eenmaal een autoshow. Maar we hadden het niet in de gaten. Op kantoor was een team van een man of vier bezig de auto's te kopen, prepareren en klaar te maken voor vertrek naar Argentinië, met alle bureaucratische rompslomp die daarbij komt kijken – andere prioriteiten, zeg maar…

Daarnaast waren ze nogal druk met crews regelen, hotels zoeken en boeken, vergunningen, verzekeringen, filmauto's, requisieten, technische ondersteuning, de hele mikmak. Daarbij, de oudste van het stel was zes jaar oud toen de Falkland-oorlog uitbrak: áls ze al tijd hadden gehad om naar de kentekens te kijken, was er waarschijnlijk nog geen bel gaan rinkelen. De presentatoren en ik, de 'oude garde'? Ook druk – het is nooit bij ons opgekomen die platen eens aan een nader onderzoek te onderwerpen.

De waarheid: de eerste keer dat begon te dagen dat dat kenteken wel eens een probleem zou kunnen worden, was op de derde opnamedag. Jeremy zat wat op Twitter te rommelen en zag een reactie op een autosite, met een foto van het kenteken. Ik weet nog hoe verbaasd hij was – en hoe ongerust hij werd.

Hier zijn ook andere getuigen van. Een monteur heeft nog een ingezonden brief naar de Telegraph gestuurd, dat hij Jeremy's reactie zag en kan zweren dat die oprecht was. Wat denk je: de Telegraph heeft hem, hoewel onze monteur ze nog een tijdje heeft gestalkt, nooit geplaatst.

Omdat we ons bewust waren van een mogelijk probleem, hebben we contact gezocht met de lokale autoriteiten in Ushuaia, de stad waar de oorlog nog het gevoeligst lag en waar we de reis tien dagen later zouden beëindigen met een een enorme wedstrijd Autovoetbal. We spraken met die autoriteiten af dat we de nummerplaten zouden verwijderen voordat we de stad binnenreden. Het was op dit moment (en NIET voordat we uit Londen vertrokken) dat we besloten de andere nummerplaten met BE11 END te laten maken voor de wedstrijdauto van Jeremy.

Voor we Ushuaia binnenreden hebben we de H982 FKL-platen van de Porsche verwijderd. Gedurende een dag of twee stond er op de achterste plaat H1 VAE – die plaat zat er nog, onder de H982 FKL-plaat, en was het kenteken vóórdat de vorige eigenaar het wijzigde. Er was al een ploeg van ons aanwezig, die bezig was geweest de voetbalwedstrijd voor te bereiden en daarbij niet de minste problemen was tegengekomen. Het lokale ski-resort keek er ook al naar uit dat we kwamen filmen.

Niets wees op problemen, totdat de Argentijnse veteranen ten tonele verschenen en de boel opeens vervelend werd. We hebben onze verontschuldigingen aangeboden voor het feit dat de eerdere platen als beledigend konden worden gezien. We hebben uitgelegd dat ze nu weg waren, en dat er geen opzet in het spel was. Ze geloofden ons niet en zeiden dat we moesten opkrassen of de consequenties moesten aanvaarden. We zijn onmiddellijk vertrokken, een nacht van regelrechte terreur in.

Zo is het gegaan. Ik zie elk diepgravend onderzoek over de manier waarop wij ons hebben gedragen met blijdschap en vertrouwen tegemoet. Ik zal Damon Albarn waarschijnlijk niet overtuigd hebben – die vond het belangrijker om zijn mening te geven voordat hij onze kant van het verhaal had gehoord. Maar als ik één van onze kijkers op andere gedachten heb kunnen brengen, ben ik al tevreden.